O tym, czy na danej działce można wybudować dom parterowy, piętrowy, z dachem dwu- lub wielospadowym decyduje Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, który precyzyjnie definiuje parametry, które musi spełniać przyszły budynek.

Jeśli dla danego terenu nie został opracowany Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, należy zwrócić się do Urzędu Gminy o wydanie decyzji o Warunkach Zabudowy. Powyższe akty prawne określają główne wytyczne budynku dla danej działki, czyli np. jego wysokość, ilość kondygnacji, szerokość, powierzchnię zabudowy oraz kształt i kąt nachylenia dachu.

Oprócz powyższych wymogów Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, mogą pojawić się również zapisy dotyczące ochrony konserwatorskiej - jeżeli dana działka znajduje się w strefie ochrony konserwatorskiej, wówczas musimy liczyć się z koniecznością stylizacji domu w nurcie architektury tradycyjnej - zwraca uwagę arch. Anna Prokopowicz z Pracowni Projektowej ARCHIPELAG.

Dom w stylu tradycyjnym, dom w stylu nowoczesnym

Na ogólny wygląd bryły domu duży wpływ wywierają detale. Poprzez zestawienie odpowiednich elementów ozdobnych oraz zastosowanie pomysłowej kolorystyki można osiągnąć zupełnie różne formy estetyczne.

Elementy fasady domu, które klasyfikują wygląd jako tradycyjny bądź nowoczesny można podzielić na dwie grupy - elementy konstrukcji budynku oraz elementy wykończeniowe - zauważa arch. Anna Prokopowicz.

Do elementów konstrukcji budynku zaliczyć można: rodzaje zadaszeń tarasów, kształty elementów wystających poza obrys budynku - balkony, wykusze, a także sposób ich podparcia. Na elementy wykończeniowe składają się: cokoły, okna, drzwi, materiały wykończeniowe, kolorystyka elewacji oraz dachu.

Elementy konstrukcji budynku

W domach tradycyjnych, proponowane są słupy podpierające płyty balkonów o kształcie ściętego ostrosłupa, wykusze o kształtach „połowy plastra miodu" przykryte zadaszeniem, wykończonym dachówką ceramiczną lub cementową. Tradycyjny charakter domu oprócz typowego kształtu balkonu, pomogą wyeksponować balustrady (zazwyczaj drewniane), tworzące ażurową formę układu słupków, rygli oraz zatrzasków. Spotykane są również balustrady z elementów metalowych o finezyjnie wygiętych kształtach.

Jeśli chcemy osiągnąć nowoczesny wygląd bryły, wybieramy inne rozwiązania konstrukcyjne - płyty balkonów w postaci wsporników bez podpór lub w razie potrzeby, z podporami o kształtach prostopadłościennych. Popularne są również wykusze o rzucie prostokątnym, przykryte płaskim dachem. Efekt nowoczesności udaje się zaakcentować poprzez balkony i tarasy o prostych kształtach, zarówno samej płyty, jak i balustrady. Do ich wykonania wykorzystuje się najczęściej metal, szkło i beton - zauważa arch. Anna Prokopowicz.

Kolejnym istotnym elementem są okapy, które w domach tradycyjnych odsłaniają konstrukcję więźby dachowej, akcentując rytm krokwi poprzez rzeźbione profile zastrzałów. W domach nowoczesnych konstrukcja dachu jest chowana za prostymi deskami okapowymi oraz drewnianą podbitką.

Elementy wykończeniowe

W domach tradycyjnych ważnym elementem elewacji są cokoły jako elementy wystające poza lico muru, wyciągnięte na około 60-70 cm ponad teren. Zakończone są zazwyczaj charakterystycznym pogrubieniem w formie parapetu.

Tradycyjny wygląd budynku podkreśli cokół wykonany z cegły - obłożony płytkami klinkierowymi bądź tynkowany w kolorze ciemniejszym od głównej bryły budynku. W domach o tradycyjnym wyglądzie, ważnym towarzyszem cokołów są charakterystyczne narożne przypory, które w formie ściętego ostrosłupa, wykonane są z tych samych materiałów, co cokół. Chcąc uzyskać nowoczesny efekt warto zastosować podcięty cokół, wysoki na około 30 cm, wykończony tynkiem - podpowiada arch. Anna Prokopowicz.

Okna i drzwi

W domach tradycyjnych dominują okna pojedyncze, wykończone opaską wyrobioną w tynku, popularne są również okna zakończone nadprożem łukowym oraz charakterystyczne lukarny na dachu.

Aby podkreślić tradycyjny wygląd bryły zaleca się zastosowanie pełnych drzwi, bez przeszkleń, które można wzbogacić o rozbudowany rysunek elementów dekoracyjnych. Stolarka okienna i drzwiowa w domach nowoczesnych znacznie różni się od tradycyjnych rozwiązań. Innowacyjny styl akcentują przeszklenia ułożone w poziome ciągi - łączone również na narożach budynku, tworzące ciekawy efekt, zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz domu. Nowoczesny design podkreślą również duże okna i przesuwne drzwi tarasowe, a także okna witrynowe w wykuszach oraz połaciowe na dachu. Drzwi wejściowe - szklane bądź pełne, gładkie - dodaje arch. Anna Prokopowicz.

Efekt końcowy

W domach tradycyjnych dominuje ciepła kolorystyka, cegła klinkierowa, tynk w różnych odcieniach, kamień w płytach elewacyjnych. Dachówka czerwona - ceramiczna lub cementowa. W domach nowoczesnych do wykończenia elewacji stosuje się najczęściej tynk gładki lub strukturalny w jasnych odcieniach, płyty elewacyjne drewniane i kamienne. Dachówka tradycyjna lub płaska w kolorze ciemnym - grafitowym lub czarnym, popularnym rozwiązaniem jest także blacha.

Zwieńczeniem każdego ze styli mogą być drobne elementy dekoracyjne - w przypadku domów tradycyjnych mogą to być np. charakterystyczne murki oporowe, zakończone kamienną kulą, a w perspektywie domów nowoczesnych np. zewnętrzne drewniane żaluzje - przesuwne lub stałe. Dzięki odpowiedniej kolorystyce i zastosowanym materiałom wykończeniowym budynek tradycyjny w formie może zyskać nowoczesny charakter. W zależności od wizji inwestora, odpowiednio dobrane detale pozwolą zharmonizować dom z otoczeniem bądź przeciwnie - wyróżnić go. Możliwości aranżacyjnych jest wiele. Pamiętajmy o tym, że mimo sztywnych wytycznych wynikających z przepisów prawnych, możemy zastosować grę kolorów, finezyjne zestawienie materiałów lub ciekawe akcenty, dzięki którym uzyskamy wymarzony efekt końcowy - podkreśla arch. Anna Prokopowicz z Pracowni Projektowej ARCHIPELAG.

Autor: Pracownia Projektowa ARCHIPELAG
www.archipelag.pl

Nadesłał: Pracownia Projektowa ARCHIPELAG http://www.archipelag.pl