Pamiętajmy, że schody będą nam służyć przez bardzo długi czas. Codzienne będziemy po nich wchodzić i schodzić, zatem muszą być bardzo wygodne i służyć pokoleniom. Natomiast nasz gust może się wyrazić w sposobie ich wykończenia. 

Na jaki kształt schodów się zdecydować? 

Najprostszym rodzajem schodów jest kondygnacja jednobiegowa. Jest to po prostu jeden bieg schodów. Takie schody nie posiadają spocznika, czyli podestu. Dlatego, aby korzystanie z nich nie było utrudnione są polecane do łączenia niskich kondygnacji, na przykład antresoli z parterem. Warto mieć jednak na uwadze, że schody jednobiegowe zajmują stosunkowo dużo miejsca. Można je zmodyfikować poprzez umieszczenie w ich dolnej części zabiegu, czyli podestu wejściowego. Umieszczony prostopadle do pozostałych stopni, sprawia, że konstrukcja sprzyja bardziej ekonomicznemu wykorzystaniu przestrzeni. 

Innym rodzajem schodów, choć potrzebującym jeszcze więcej przestrzeni, są schody dwubiegowe ze spocznikiem. Taki kształt zakłada równoległe usytuowanie obu biegów z prostopadle umiejscowionym do nich podestem. Ten typ jest odpowiedni zarówno do zamkniętych, jak i do otwartych przestrzeni. 

W domach o wysokich kondygnacjach lub z półpiętrem idealnie sprawdzą się schody o kształcie trójbiegowym. 

A co z małą ilością miejsca? Tutaj bardzo dobrze sprawdzą się schody spiralne. Ich bieg jest wpisany w kształt koła o średnicy od 130 do 200 cm. 

Wybieramy typ konstrukcji

Poza kształtem należy przemyśleć to, w jaki sposób schody mają być skonstruowane. Jedną z możliwości jest typ stopień-podstopień ZETA, zwany inaczej dywanowym. Zazwyczaj taka kondygnacja schodów ma samonośną budowę i składa się ze stopni i podstopnic, które są zamocowane do ścian lub do filarów, najlepiej w kilku miejscach. Do ich przytwierdzenia powinno używać się odpowiednich bolców. Jednak schody ZETA nie zawsze muszą być przymocowane do ściany. Można również umieścić w ich połowie, pod kondygnacją, słup, na którym będą się opierały. Przed wyborem producenta schodów ZETA warto zwrócić uwagę, aby grubość stopnia wynosiła 10 cm. Ta zasada obejmuje również schody ZETA kładzione na beton.  

Najlżejszą budowę mają tzw. schody policzkowe ażurowe. To typ, w którym stopnie są umieszczone między dwoma policzkami nośnymi. Pomiędzy tymi stopniami jest prześwit. Taka konstrukcja jest bardzo stabilna i zajmuje niewiele miejsca, a także nie zabiera światła w malym pomieszczeniu, korytarzu czy holu. 

Ważna w budowie schodów jest balustrada, która dodatkowo usztywnia całość. 

– Warto zadbać o trwałe i stabilne wypełnienie tego elementu. Najbezpieczniejsza jest balustrada pełna lub kurtynowa. Przy ażurowych zwróćmy uwagę na to, aby odstępy między pionowymi elementami były nie większe niż 12 cm, zwłaszcza jeśli w domu mieszkają dzieci – mówi Stanisław Marchewka, prezes zarządu firmy Marchewka Schody – Podłogi – Wnętrza (www.marchewka.pl). – Unikajmy balustrad z elementów poziomych  – dzieci mogą się na nie łatwo wspiąć i spaść – dodaje Stanisław Marchewka.

Trochę matematyki

Na komfort i bezpieczeństwo użytkowania schodów duży, o ile nie decydujący, wpływ mają ich odpowiednie wymiary. 

–  Ostateczną decyzję dotyczącą parametrów schodów powinniśmy omówić ze stolarzem. Ich szerokość i wysokość muszą zostać dostosowane do długości tak zwanego średniego kroku, która waha się od 59 do 64 cm. Ważny jest również stosunek tych dwóch miar. Określa on bowiem kąt nachylenia biegu schodowego do powierzchni poziomej. Optymalna wartość to 30 stopni – mówi Stanisław Marchewka.

W domach jednorodzinnych i mieszkaniach dwupoziomowych minimalna szerokość użytkowa biegu powinna wynosić 70 cm, zaś spocznika 80 cm. Jednak zdecydowanie się na większy wymiar ułatwi mijanie się z osobą idącą z naprzeciwka, a także wnoszenie przedmiotów o sporych gabarytach. Stopnie nie mogą być wyższe niż 20 cm. 

Niezależnie od tego, na jaki kształt schodów się zdecydujemy, pamiętajmy także o właściwej liczbie stopni w jednym biegu. Z praktycznych względów powinna być ona nieparzysta (nie więcej niż 17 na jednym odcinku), ponieważ wchodzenie oraz schodzenie po schodach zaczynamy przeważnie prawą nogą. Trzymając się zasady nieparzystości, unikniemy nieprzyjemnego stąpnięcia przy dojściu do końca tej części schodów.